Cyberprzemoc, czyli problem zdrowia publicznego
Warto wspomnieć, że istnieje wiele czynników ryzyka, bywa, że pod presją rówieśników oraz uwarunkowań związanych z rozwojem dzieci i młodzież zwykle radzą sobie gorzej niż dorośli, gdy wymaga się od nich zachowania samodyscypliny, aby osiągnąć dobre wyniki w nieznanych sytuacjach. Impulsywność, poszukiwanie doznań i różnice indywidualne powodują, że nastolatkowie ryzykują odrzuceniem standardowych szablonów postępowania związanych z ryzykiem (Reyna, Farley 2006, s. 1–44).
POLECAMY
Jak wynika z danych UNICEF z 2017 r., około jednej trzeciej użytkowników internetu na świecie to dzieci i młodzież poniżej osiemnastego roku życia (UNICEF 2017). Niewątpliwie technologia cyfrowa zapewnia nową formę komunikacji międzyludzkiej (Thomas, Connor, Scott 2015, s. 135–152). Ciemną stroną korzystania z internetu przez młodych ludzi jest to, że mogą oni atakować lub cierpieć z powodu nękania ze strony innych osób w cyberprzestrzeni. Takie zachowanie jest również uznawane za cyberprzemoc (Baldry, Farrington, Sorrentino 2015, s. 36–51). Za cyberprzemoc uważa się zazwyczaj przemoc realizowaną za pośrednictwem mediów elektronicznych, których wcale nie jest mało w obecnym świecie (Olweus 1993). Szczególnie wśród dzieci i młodzieży można podsumować je jako celowe i powtarzające się wyrządzanie krzywdy przez jednego lub więcej rówieśników w cyberprzestrzeni za pomocą korzystaniem z komputerów, smartfonów i innych urządzeń elektronicznych.
Cyberprzemoc obejmuje wiele różnych form agresji i wykorzystywania technologii do celów szkodzenia innym.
Chociaż cyberprzemoc jest wciąż stosunkowo nową dziedziną badań, jest uważana za poważny problem zdrowia publicznego, ściśle związany z zachowaniem nastolatków, ze zdrowiem psychicznym i ich rozwojem (Raskauskas, Huynh 2015, s. 118–125).
Rosnący wskaźnik dostępu do internetu na całym świecie i popularność platform mediów społecznościowych wśród młodych ludzi pogorszyły tę sytuację, ponieważ zdecydowana większość dzieci i nastolatków doświadcza cyberprzemocy lub wiktymizacji online w ciągu swojego życia. Cyberprzemoc wywiera negatywny wpływ na wiele aspektów życia młodych ludzi, w tym na naruszenie ich prywatności i postępujące zaburzenia psychiczne. Wpływ cyberprzemocy może być większy niż przemocy w tradycyjnej formie, ponieważ sprawcy mogą działać anonimowo (do pewnego momentu) i w każdej chwili łatwo nawiązać kontakt z dziećmi i młodzieżą (Hutson, Kelly, Militello 2018, s. 72–79).
W porównaniu z profilem ofiary ze świata offline osoby prześladowane online wykazują wyższy poziom depresji, lęku i samotności. Problemy z poczuciem własnej wartości i nieobecności w szkole również okazały się niejednokrotnie związane z cyberprzemocą (van Geel, Vedder, Tanilon 2014, s. 435–442).
Ze względu na zmiany w korzystaniu i we wzorcach zachowań wśród młodzieży w mediach społecznościowych przejawy i czynniki ryzyka cyberprzemocy uległy znacznej transformacji. W tym sensie cybernękanie jest problemem globalnym, a radzenie sobie z nim wymaga ściślejszej współpracy międzynarodowej. Negatywne skutki cyberprzemocy, w tym obniżone bezpieczeństwo, niższy poziom wykształcenia, gorsze zdrowie psychiczne i większe poczucie nieszczęścia, skłoniły UNICEF do stwierdzenia, że „żadne dziecko nie jest całkowicie bezpieczne w cyfrowym świecie”.
Szkoła odgrywa ważną rolę w zwalczaniu cyberprzemocy. Niewątpliwie cyberprzemoc występuje w środowisku szkolnym lub jest rozszerzana przez uczniów. Atutem jest to, że szkoła ma możliwość działania jako środowisko edukacyjne i prewencyjne.
Jak szkoła może przeciwdziałać cyberprzemocy?
- Edukacja i świadomość
Szkoły powinny prowadzić programy edukacyjne, które podnoszą świadomość uczniów na temat cyberprzemocy. Mogą organizować warsztaty, lekcje, prezentacje lub wydarzenia, które omawiają zagrożenia związane z cyberprzemocą, konsekwencje dla ofiar i sposoby reagowania na takie sytuacje.
- Polityka szkoły
Szkoły powinny mieć wypracowane konkretne zasady dotyczące cyberprzemocy. Powinny być przedstawione jasne sankcje dla osób dopuszczających się takiego zachowania oraz procedury zgłaszania i reagowania na przypadki cyberprzemocy.
- Wsparcie emocjonalne i psychologiczne
Ofiary cyberprzemocy potrzebują wsparcia emocjonalnego i psychologicznego. Szkoła może zapewnić takie wsparcie przez zachęcenie do korzystania z pomocy psychologów szkolnych czy pedagogów.
- Monitorowanie aktywności online
Szkoła może stosować odpowiednie narzędzia i oprogramowanie do monitorowania aktywności online uczniów w celu wczesnego wykrywania i reagowania na przypadki cyberprzemocy.
- Współpraca z rodzicami
Szkoła powinna utrzymywać regularną komunikację z rodzicami i informować ich o problemie cyberprzemocy.
Ważne jest, aby szkoła angażowała się w aktywności i programy, które skupiają się na zwalczaniu cyberprzemocy. Współpraca z uczniami, nauczycielami, rodzicami i lokalnymi społecznościami może przyczynić się do stworzenia bezpiecznego i przyjaznego środowiska szkolnego, w którym cyberprzemoc jest minimalizowana.
Gdy uczeń zgłasza nauczycielowi, że jest ofiarą ataków w internecie, istotne jest odpowiednie zareagowanie, aby zapewnić uczniowi wsparcie emocjonalne, bezpieczeństwo i skuteczną interwencję.
Jak nauczyciel może postępować w takiej sytuacji?
- Słuchanie i okazywanie empatii
Ważne jest, aby dać uczniowi możliwość wyrażenia swoich emocji i obaw. Warto zapewnić ucznia, że jest się z nim, aby pomóc.
- Zapewnienie bezpiecznego miejsca
Uczniowi musi być zapewnione poczucie bezpieczeństwa w szkole. Należy się upewnić, że nastolatek wie, gdzie może się zgłaszać w takich sprawach, i że będzie się traktować jego sprawę poważnie. Należy upewnić się, że rozmowa odbywa się w dyskretnym miejscu pozwalającym zachować jej prywatny charakter.
- Dokładny zapis informacji
W trakcie rozmowy z uczniem należy starać się precyzyjnie zbierać wszystkie istotne informacje, takie jak treści, daty, linki, nazwy użytkowników czy inne dowody cyberprzemocy. To może pomóc w przeprowadzeniu dalszych działań.
- Zachowanie poufności
Należy nie zapewniać ucznia, że wszystko, co zostanie powiedziane, będzie tylko dla informacji nauczyciela. Warto porozmawiać, że niektóre rzeczy mogą zagrażać bezpieczeństwu ucznia i innych dzieci.
- Skontaktowanie się z odpowiednimi osobami
Po rozmowie z uczniem warto skonsultować się z odpowiednimi osobami w szkole, jak dyrektor, pedagog szkolny czy psycholog.
- Odpowiednia współpraca
Ważne jest, aby wspólnie opracować plan działania i interwencji.
- Zgłoszenie incydentu
Jeśli zachowanie jest poważne lub narusza prawo, warto zgłosić incydent odpowiednim organom, takim jak policja lub służby odpowiedzialne za cyberbezpieczeństwo. Po zebraniu wszystkich dostępnych dowodów przedstawia się je w zgłoszeniu.
- Zapewnienie wsparcia emocjonalnego
Ofiarom cyberprzemocy często potrzebne jest wsparcie emocjonalne. Warto więc skierować ucznia do odpowiednich specjalistów, jak psycholog szkolny, którzy mogą pomóc w radzeniu sobie z emocjami i skutkami ataków.
Watro także poinstruować rodziców, jako osoby, z którymi dziecko potencjalnie spędza najwięcej czasu, że powinni zwracać uwagę na oznaki przemocy w sieci i pomagać nastolatkom w podejmowaniu kroków w celu powstrzymania nękania w internecie.
Oto kilka strategii zapobiegania cybernękaniu:
- Zachęcenie nastolatków, aby nigdy nie udostępniali w internecie swoich haseł, prywatnych zdjęć ani danych osobowych.
- Zwiększenie wiedzy i świadomości może pomóc w zapobieganiu fałszywym kontom w mediach społecznościowych i oszustwom np. na Instagramie.
- Przypomnienie nastolatkom, aby zastanowiły się, zanim opublikują post. Jeśli są zdenerwowani lub źli, muszą zatrzymać się i poczekać, zanim pojawią się w mediach społecznościowych.
- Przypomnienie nastolatkom, jak szybko można rozpowszechniać obrazy i informacje online. Kiedy coś udostępniają, może to zobaczyć lub pobrać każdy.
- Poproszenie nastolatka, aby podczas publikowania lub wysyłania wiadomości wyobraził sobie, jak by się czuł, gdyby ktoś tak o nich powiedział.
Należy pamiętać, że każdy przypadek cyberprzemocy może być inny, dlatego ważne jest, aby dostosować reakcję do konkretnej sytuacji. Głównym celem jest zapewnienie uczniowi pomocy, wsparcia i poczucia bezpieczeństwa w trudnych chwilach.
Cyberprzemoc obejmuje wiele różnych form agresji i wykorzystywania technologii do celów szkodzenia innym. Istnieje wiele różnych rodzajów cybernękania, które zdarzają się w internecie wśród uczniów szkół podstawowych i średnich.
Najczęstsze taktyki cyberprzemocy wśród nastolatków obejmują:
- publikowanie w internecie komentarzy...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Horyzonty Anglistyki"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
- ...i wiele więcej!
