Są takie projekty uczniowskie, w których można zastosować konstrukcję modułową, w takim jednak ujęciu, że obok „klocków” głównych, ważniejszych, są także inne, może mniej istotne, ale dodające kolorytu lub odpowiadające na konkretne zapotrzebowanie. Dobrym przykładem takiego elastycznego podejścia do projektów uczniowskich jest nasz „Project Lincoln”, który zawsze składa się z kilku modułów, lecz nigdy jeszcze nie udało mi się go przeprowadzić przy uwzględnieniu wszystkich ośmiu części.
Projekt o Lincolnie przeprowadzałam cztery razy w ciągu ostatnich kilku lat, w tym po raz ostatni w roku szkolnym 2021/2022 w klasie angielskiej (klasa druga, pięć godzin języka angielskiego tygodniowo). Chociaż jego podstawowe składniki pozostawały takie same, to jednak każdy z tych czterech projektów różnił się od pozostałych.
Poniżej chciałabym przedstawić wszystkie „klocki” wchodzące w skład tego projektu. Należy jednakże wziąć pod uwagę, że ich wybór, kolejność, a także zakres – zależy od nas. Od liczby godzin lekcyjnych, jaką jesteśmy w stanie na projekt wygospodarować, od kompetencji językowych klasy, w której decydujemy się projekt przeprowadzić, od czasu, jaki uczniowie mogą przeznaczyć na pracę nad projektem w domu, od profilu danej klasy czy zainteresowań jej uczniów. Przy tym nie jest ważne, czy nasz projekt będzie się składał z dwóch modułów, czy z pięciu lub ośmiu – ważne, aby każdy „klocek” potraktować poważnie. Lepiej chyba skupić się na trzech modułach i zadbać o ich jakość, niż porywać się na wszystkie osiem kosztem czasu i uwagi, jakie będziemy mogli (i my, i nasi uczniowie) im poświęcić.
POLECAMY
1. Moduł
Film Spielberga
Tym „klockiem” jest oparty na faktach historyczny film Lincoln w reżyserii Stevena Spielberga z 2012 roku, w którym rolę tytułową gra (porywająco) Daniel Day-Lewis. Film pokazuje ostatnie dwa lata życia Abrahama Lincolna i skupia się na jego staraniach, aby przeprowadzić przez Kongres uchwalenie trzynastej poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych (13th Amendment), dotyczącej zniesienia niewolnictwa na terenie całej federacji Zjednoczonych Państw. Pierwsza scena filmu ukazuje moment już po wygłoszeniu przez prezydenta orędzia gettysburskiego (Gettysburg Address) na jednym z pól bitewnych krwawej wojny domowej w 1863 roku. Jedna z ostatnich scen filmu to ogłoszenie o śmiertelnym postrzeleniu prezydenta Lincolna w Teatrze Forda, a końcowa – to fragment wcześniejszego o 5 tygodni przemówienia prezydenta z okazji inauguracji drugiej kadencji prezydenckiej.
W jednej z klas oglądaliśmy film od początku do końca w wersji oryginalnej (oraz z napisami w języku angielskim), ale zauważyłam, że uwadze uczniów umknęło wiele wartościowych fragmentów scenariusza, gdyż na ekranie dużo się dzieje, dialogi są bardzo gęste i treściwe, a choć wymowa i dykcja aktorów są nienaganne, to jednak tempo wypowiedzi sprawia, że trudno nadążyć, nawet będąc na poziomie B2.
Z tego względu z następnymi klasami oglądaliśmy cały film w oryginalnej wersji i z napisami angielskimi, ale niektóre sceny (chodzi oczywiście o te ważniejsze, zwłaszcza w Kongresie) oglądaliśmy powtórnie, już z napisami w języku polskim. Wydłużyło to czas oglądania filmu w szkole, ale – w moim odczuciu – dużo dało, jeśli chodzi o docenienie mistrzowskiego scenariusza oraz wychwycenie wielu jego (często dowcipnych czy prowokujących do myślenia) niuansów.
Ten moduł trwał kilka godzin lekcyjnych (sam film obejrzany jednokrotnie trwa 144 minuty).
2. Moduł
Debata: The End Justifies the Means. Do you agree?
Przed obejrzeniem filmu poprosiłam uczniów o zastanowienie się w czasie jego oglądania nad oceną postępowania Abrahama Lincolna w odniesieniu do trzynastej poprawki. Ponieważ film pokazuje okrucieństwa wojny domowej, ogromne ofiary poniesione w jej wyniku, a także przekupstwo, handel urzędami i stanowiskami państwowymi oraz wywieranie presji na członków Kongresu, zadałam uczniom pytanie, czy rzeczywiście w tej sytuacji cel uświęcał środki? Czy przegłosowanie znoszącej niewolnictwo poprawki było konieczne, czy było warto? Jeśli tak – dlaczego? Jeśli nie – dlaczego jednak nie?
Po obejrzeniu filmu klasa podzieliła się na dwie mniej więcej równoliczne grupy. Uczniowie w grupach mieli za zadanie spisać swoje argumenty za i przeciw postępowaniu Lincolna. Na następnej lekcji przedstawiciele Propozycji (The End Justifies the Means – I do agree) debatowali z Oponentami (The End Justifies the Means – I disagree), przedstawiając zarówno pogrupowane logicznie i systematycznie argumenty zebrane od innych uczniów na poprzedniej lekcji, jak i znalezione w domu w Internecie dane i fakty na poparcie swojej tezy. Po debacie podsumowałam argumenty obu grup.
Moduł drugi w najbardziej udanej wersji trwał całe 45 minut, w innych – około pół godziny. Debata była często ożywiona, czasami wręcz zażarta, ale zawsze konkretna, merytoryczna i rzeczowa.
3. Moduł
Przedstawienie postaci Abrahama Lincolna
Zwykle uczeń lub dwoje uczniów zgłaszało się do przybliżenia postaci Lincolna – taką prezentacj...