The road illustrated. Droga Cormaca McCarthy’ego oczyma polskich nastolatków

Ponieważ uczniom film się ogromnie spodobał, postanowiłam pokazać go także w grupie mniej zaawansowanej (A2+/B1), z oryginalnymi dialogami i napisami. W rezultacie obejrzeliśmy go wspólnie w dwóch klasach pierwszych i jednej drugiej, w czerwcu, już po wystawieniu ocen końcoworocznych. Na kolejnych lekcjach omawialiśmy wybrane przez uczniów sceny. Poprosiłam także o interpretację słów: We are carrying the fire, które kilkakrotnie przewinęły się w filmie, a które uczniowie próbowali wyjaśnić na podstawie obejrzanej fabuły. W dwóch grupach pokusiliśmy się też o debatę na temat zachowania i wyborów moralnych ojca chłopca. Zespół proponentów analizował jego poczynania pod kątem bezpieczeństwa, ochrony życia, zapewnienia przetrwania, podając możliwe pobudki działania i tłumacząc, dlaczego było ono konieczne. Oponenci natomiast prezentowali i omawiali konkretne sceny z filmu, które wskazywały, że w niektórych wypadkach można było jednak postąpić inaczej, zastanowić się, nie podejmować decyzji pochopnie, wziąć pod uwagę możliwość pozytywnego obrotu spraw, nie reagować lękowo i defensywnie. Dyskusje były zażarte, gdyż tak naprawdę trudno było niektóre kontrowersyjne decyzje racjonalnie wytłumaczyć, a jednocześnie na tle całej fabuły jakoś przemawiały one do naszych nastolatków jako dopuszczalne etycznie.

Rok szkolny się kończył, zaczynały wakacje, więc zaproponowałam uczniom przeczytanie książki. Jak się potem okazało, to był dopiero początek naszej przygody z Cormackiem McCarthy’m i jego powieścią. 

Pomysł na ciąg dalszy

We wrześniu wyszło na jaw, że tylko kilka osób zapoznało się w czasie wakacji z Drogą, i to jedynie w wydaniu polskojęzycznym. Zapytani o komentarz stwierdzili między innymi, iż brakowało im ilustracji. Ta książka aż się prosi o ilustracje, jest tak „obrazowo” napisana! – stwierdzili. 

A co wy na to, żebyśmy to my ją zilustrowali? Polscy nastolatkowie? – zapytałam. Zaproponowałam takie rozwiązanie: wybierzemy z oryginalnej wersji książki (liczącej 290 stron) 160 stron (czyli 80 par stron, np. 18–19, 152–153 itd.), które uznamy za odpowiednie do zilustrowania. Te 80 „rozkładówek” rozlosujemy pośród uczniów trzech klas i każdy przeczyta całe obie strony (zachęciłam do tego, przypominając uczniom, że Cormac McCarthy od lat jest na tzw. krótkiej liście do literackiej nagrody Nobla, więc będą mieli prawdziwy kontakt z wielką angielskojęzyczną literaturą w oryginale – zadziałało), wybierając jedną scenę, dialog lub opis, który do nich przemówi. Zapytani o rodzaj ilustracji wybrali wykonanie własnych rysunków albo aranżowanych zdjęć lub też wyszukanie w Internecie „pasujących”...