Dorośli uczą się inaczej niż dzieci. Mają inne potrzeby i cele oraz kierują nimi odmienne motywacje. Aby móc efektywnie nauczać starszą grupę wiekową, trzeba poznać też mechanizm, w ramach którego zachodzi u nich proces uczenia się.
ako dorośli ludzie najlepiej uczymy się przez doświadczanie. Nauka języka angielskiego nabiera prawdziwego sensu, gdy możemy użyć go w praktyce, tak jak podczas urlopu za granicą lub uczestnicząc w rozmowie kwalifikacyjnej. Jednak samo doświadczanie nie gwarantuje sukcesu. Potrzebne są jeszcze wnioski, wiedza i jej zastosowanie, by każda kolejna próba komunikacji była coraz lepsza. Te cztery kluczowe elementy tworzą razem cykl uczenia się przez doświadczanie, znany inaczej jako cykl Kolba.
POLECAMY
Jak uczą się dorośli?
Według psychologa Davida Kolba, propagatora modelu Experiential Learning, uczenie się dorosłych zachodzi w cyklu czterech kroków: doświadczania (concrete experience), refleksji (reflective observation), teorii (abstract conceptualization) i zastosowania (active experimentation).
Przykładowo więc uczenie się wymowy angielskiego słowa może w cyklu Kolba rozpocząć się od usłyszenia i rozpoznania słowa wymówionego przez nauczyciela (doświadczenie). Uczeń zastanawia się, jak poprawnie wymówić nowe słowo (refleksja), a nauczyciel rozwiewa jego wątpliwości, dokonując demonstracji oraz wyjaśniając, jak wymawiać poszczególne elementy i gdzie postawić akcent (teoria). W kolejnym kroku uczeń podejmuje samodzielne próby powtórzenia poszczególnych głosek (zastosowanie) i samodzielnie wymawia całe słowo (doświadczenie). Tu znów przychodzi refleksja nad poprawnością wymowy w podjętej próbie, przypomnienie sobie wyjaśnień nauczyciela (teoria) i tak cykl się powtarza.
Według Kolba nie jest istotne, od której fazy rozpoczyna się cały proces, jednak ważne jest zachowanie kolejnych kroków. Cykl może powtarzać się jedno- lub wielokrotnie, w zależności od tego, ile uwagi potrzeba na opanowanie konkretnej umiejętności. Tak więc nauczenie się wymowy pojedynczego słowa może przebiec w jednym cyklu, podczas gdy sprawne stosowanie pierwszego okresu warunkowego będzie wymagało wielokrotnego doświadczania, refleksji, odniesienia do teorii i zastosowania.
Każda z faz cyklu Kolba wiąże się z innym rodzajem aktywności podejmowanej przez osobę uczącą się. Na tej podstawie Honey i Mumford wyróżniają cztery typy uczniów dorosłych, z których każdy charakteryzuje się skłonnością do wykorzystywania jednej lub dwóch z faz w sposób bardziej efektywny niż pozostałych. W naszej grupie zajęciowej mogą znaleźć się więc teoretycy, praktycy, aktywiści i typy refleksyjne.
Teoretycy, jak łatwo się domyślić, lubią zagłębiać się w teorię poznawanych zagadnień. Język obcy traktują jak uporządkowany system i w poznawaniu go doszukują się prawidłowości i logiki. Zadają dociekliwe pytania i świetnie rozumieją abstrakcyjne koncepcje. Podczas zajęć wolą podążać za usystematyzowanym porządkiem aktywności i poświęcają dużo uwagi szczegółom. Ich efektywnej nauce sprzyja rozwiązywanie zadań zamkniętych, uzupełnianie testów, udział w dyskusjach i wyrażanie swoich idei.
Praktycy chętnie angażują się w działania, które w sposób bezpośredni związane są z ich zawodem lub które mogą wykorzystać w realnych sytuacjach komunikacyjnych. Interesują ich studia przypadków i przykłady. Lubią symulacje i ćwiczenia na odgrywanie ról.
Aktywiści to uczniowie, którzy czują potrzebę kontrolowania przebiegu zajęć i podejmowania decyzji. Wolą dużo bardziej czynności, w których mogą wykazać się aktywnością, niż te, w których byliby biernymi obserwatorami. Cenią sobie spontaniczność ponad ład i przestrzeganie porządku. Są uczniami, którzy chętnie podejmują ryzyko, np. nie boją się prób uży...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Horyzonty Anglistyki"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
- ...i wiele więcej!