Dołącz do czytelników
Brak wyników

Horyzonty anglistyki

29 listopada 2021

NR 26 (Grudzień 2021)

Gramatyczne wyzwania z podziałem na role i zadania
6 sposobów na przyjazne nauczanie gramatyki

0 384

Podziwiając sztukę abstrakcyjną, taką jak np. u Jacksona Pollocka, który wylewał farby w różnych kolorach na płótno i czekał, jak się „sprawy rozwiną”, i patrząc na obrazy, które często nie przedstawiają niczego konkretnego, mamy czasami wrażenie, że te dzieła są totalnie niepojęte przez nasz umysł i nigdy nie będą. Tym samym nie pojmujemy do końca geniuszu artysty – autora. Ale w tym szaleństwie jest metoda. Picasso powiedział kiedyś: „Nie ma sztuki abstrakcyjnej, ponieważ zawsze musisz zacząć od czegoś, co jest ci znane. Dopiero potem pozbywasz się wszelkich śladów rzeczywistości”. A więc to była ta jego metoda na stworzenie kubizmu!

POLECAMY

Z gramatyką jest podobnie. Najpierw wydaje się nam kompletnie abstrakcyjna. Nasz mózg jednak z czasem rozpoznaje pewne wzorce i uniwersalia. Im więcej zdań usłyszymy i przeczytamy w danym języku, tym lepiej mózg rozpoznaje te wzorce, a reguły gramatyczne krystalizują się w naszym umyśle, czasami nawet zanim jeszcze poznamy teorię. Tak dzieje się też w przypadku języka ojczystego. Kluczem do sukcesu jest ekspozycja językowa, czyli „wystawianie się” na tak dużą ilość języka mówionego, jak to tylko możliwe: przebywanie z ludźmi mówiącymi w tym języku, słuchanie podcastów, oglądanie bajek przez dzieci, seriali bez napisów przez dorosłych, czytanie baśni, gazet i książek.

Jednak nie ulega wątpliwości, że każdy z nas – nawet najbardziej „otoczony językami” – przyswaja te wzorce, reguły i uniwersalia gramatyczne w innym tempie, ale wszyscy w podobnym stylu i kolejności. Dokładnie tak jest też w każdej grupie, którą uczymy – wszyscy są inni i każdy ma inne tempo przyswajania języka, a zwłaszcza gramatyki. Klasy są kompletnie heterogeniczne, a przyczyną tego może być oglądanie bajek w języku obcym w dzieciństwie, lub nie, dwujęzyczni rodzice bądź posyłanie dzieci na dodatkowe lekcje, lub też nie. Tak czy inaczej, istnieje kilka ciekawych propozycji zadań, które można wykonywać z taką heterogeniczną klasą.

Czym są uniwersalia językowe?

Najprościej ujmując, są to cechy wspólne wszystkich języków naturalnych, np. w kontekście omawianej w tym artykule gramatyki, wszystkie języki mają swoje konstrukcje służące do tworzenia zapytań, a zadaniem uczącego się jest je zidentyfikować podczas słuchania, czytania. Innym przykładem jest to, że każdy język ma swoją budowę morfologiczną – jeśli dodam przedrostek un, to uzyskam znaczenie negatywne lub odwrotne wobec słowa, do którego dodaję ten przedrostek).

Jak uczyć gramatyki efektywnie?

Uczyć gramatyki efektywnie, to innymi słowy – uczyć jej fajnie i ciekawie. Tylko wtedy uczeń jest w stanie naprawdę zaangażować się w cały proces. Poniżej kilka przykładowych aktywności, w które możemy się wspólnie zaangażować, aby nauka była efektywna.

Memy
Zapytaj uczniów o najczęstsze błędy, jakie popełniamy w mowie lub piśmie. Zapytaj, co ich denerwuje, gdy oglądają filmy i seriale lub czytają media społecznościowe i komentarze osób posługujących się językiem angielskim – tam też często słyszymy błędy gramaty...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Horyzonty Anglistyki"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy