Kolokacje

Czym są kolokacje?
Kolokacje to „często spotykane połączenie wyrazów, którego znaczenie wynika ze znaczenia jego składników”.
https://sjp.pwn.pl/slowniki/kolokacja.html

A bardziej po ludzku? Pewne wyrazy łączą się z innymi częściej i używamy ich na co dzień. Nawet nie zastanawiamy się nad tym, że takie połączenia są dla nas naturalne. Żartobliwie możemy powiedzieć, że są to wyrazy, które łączą się w pary, lub które się lubią bardziej niż inne. 

Dlaczego czasem tak trudno uczyć się kolokacji? 

Jest to związane z tym, że kolokacji jest bardzo dużo, a do tego to, że uczniowie często uczą się kolokacji lub różnych słów na pamięć, powtarzając je nieco bezmyślnie. Dlatego właśnie kolokacje mogą być nieco trudniejsze dla uczniów, jeśli mają ich za dużo do nauki, za mało czasu na przygotowanie, złe warunki do nauki i nieodpowiednio dobraną do siebie technikę nauki.

Jak pomóc uczniom uczyć się kolokacji?

Możemy zaproponować uczniom uczenie się kolokacji na wiele sposobów. Ważne jest to, żeby dopasować sposoby do uczniów i dać im możliwość wyboru określonych kolokacji do nauki. Szczególnie, jeśli zaczynają swoją przygodę z uczeniem się kolokacji. Być może dla nas pewne kolokacje będą oczywiste, ale dla uczniów wiele z nich może być nowością, co powoduje, że będą potrzebowali więcej czasu na naukę. Jeśli chcemy postawić się na miejscu uczniów, to pomyślmy o tym, że mamy nauczyć się kolokacji w obcym dla nas języku. Może być to na przykład jakiś język, którego chcieliśmy się uczyć, lub taki, którego kiedyś zaczęliśmy się uczyć, ale już tego nie robimy. Możemy wtedy pomyśleć, w jaki sposób my sami możemy uczyć się kolokacji i jak wykorzystać nasze umiejętności, aby się ich nauczyć. Zebrane pomysły mogą być dla nas bardzo dobrą inspiracją, którą możemy podać uczniom.

Wyczucie dotyczące kolokacji – mit czy kit? 

Uczniowie mogą nas zapytać o to, czy istnieje coś takiego, jak wyczucie dotyczące odpowiedniego połączenia różnych słów tak, aby łatwiej było się domyślić, które z nich tworzą kolokacje w języku angielskim. Z pewnością czytanie różnych tekstów i książek w języku angielskim pomoże popracować nad rozszerzeniem zakresu słownictwa, a tym samym uczniowie będą częściej wystawieni na różnego rodzaju słowa i frazy. 

Przykładem może być to, że zdecydowana większość uczniów nie ma problemu z kolokacją do homework. Dlaczego? Ponieważ uczą się tej frazy bardzo wcześnie, gdy omawiają czas present simple i czynności domowe, a następnie ćwiczą frazę w kontekście wiele razy. W mówieniu, czytaniu, słuchaniu, na testach, sprawdzianach i w realnym życiu. Takie podejście pokazuje, że jeśli uczniowie są wystawieni na kontakt z daną frazą czy kolokacją to utrwalają to sobie i wchodzi do ich słownika podręcznego. Dlatego w podobny sposób możemy przekazywać uczniom różnego rodzaju kolokacje, dbając jednak o to, aby ich dobór i liczba była odpowiednia do wieku, poziomu i możliwości uczniów. 

Sposoby na kolokacje

Jak pokazać uczniom kolokacje? W zróżnicowany sposób! To kilka podręcznych przykładów, które z pewnością pokażą uczniom, że kolokacje nie są poza ich zasięgiem uczenia się. 

Pomysł 1 – Kolokacje w tekście
Zadanie polega na tym, że przygotowujemy dla uczniów tekst z ukrytymi różnymi kolokacjami. Zadaniem uczniów jest przeczytanie tekstu i praca z nim na kilku poziomach. Pierwszy poziom to taki, w którym uczniowie czytają tekst i wykonują zadania. Mogą być takie klasyczne zadania, jak na przykład opowiadanie swoimi słowami o tym, co było w tekście; opowiadanie o tym, co mogło wydarzyć się dalej w tekście, lub to, co było wcześniej, wybranie odpowiedniego obrazka czy ilustracji do przeczytanego tekstu. Kolejnym poziomem jest ten, w którym uczniowie mają za zadanie odszukać w tekście pewne elementy. Mogą to być na przykład takie, jak podkreślenie lub oznaczenie odpowiednim kolorem zdań w określonych czasach gramatycznych, wynotowanie przysłówków lub przymiotników. Tym samym uczniowie mogą także notować określone frazy, jak na przykład frazy z czasownikami do lub make itd. Dobrym pomysłem jest to, że pod tekstami dajemy uczniom przestrzeń – może być w formie tabeli, w której mają wypisać różne frazy. Wśród tych fraz mogą być także te, które są kolokacjami. Następnie wspólnie omawiamy całe ćwiczenie i wśród różnych znalezionych fraz lub przysłówków, przymiotników i tak dalej wskazujemy uczniom te, które są kolokacjami. Następnie uczniowie pracują w parach lub samemu i wymyślają swoje sposoby na to, jak mogą wykorzystać w praktyce dane kolokacje. Po określonym czasie uczniowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami i prezentują je całej klasie.

Pomysł 2 – Lista 
Uczniowie mają za zadanie znaleźć, korzystaj...