Nagłe zastępstwo? To nie problem

Gdy prowadzimy zastępstwo możemy podążać za kilkoma zasadami, które pomogą nam w tym, aby taka lekcja była bardziej efektywna i żebyśmy nie mieli takiego poczucia, że uczniowie odczują, że nie wiedzieliśmy odpowiednio wcześniej o takim zastępstwie.

Zasada 1.

Bardziej aktywni są uczniowie. Być może dla niektórych jest to oczywiste, ale nie dla wszystkich. Jeśli wprowadzamy nowy temat w naszej klasie czy grupie, to pewnie opowiadamy naszym uczniom o pewnych zasadach, prezentujemy jakieś przykłady itd. Jeśli jednak mamy do poprowadzenia zastępstwo, skupmy się raczej na tym, żeby to uczniowie odgrywali bardziej aktywną rolę. W tym celu możemy, np. zapytać ich o to, co się działo wcześniej na zajęciach, możemy poprosić ich o to, aby opowiedzieli nam kilka słów o sobie, jeśli oczywiście jest to klasa, której nie znamy. Dzięki tym krótkim ćwiczeniom to uczniowie mówią, a nie my. 

Zasada 2. 

Możemy także założyć wykorzystanie takiej zasady, że na nasze każde zadane pytanie uczniowie mają odpowiedzieć co najmniej trzema zdaniami. Jeśli zdania są bardzo krótkie, to może być ich nawet pięć. Jest to o tyle istotne, że wtedy uczniowie czują się bardziej zaangażowani w dane ćwiczenie lub zadanie. Dodatkowo uczniowie ćwiczą wymowę w języku angielskim, a finalnie to oni są bardziej aktywni na zajęciach. W mojej pracy są osoby, z którymi współpracuję, a które mają opory przed mówieniem w języku angielskim. Jeśli tak jest, to stosuję właśnie tę zasadę i dopowiadam im, że to przecież oni są gwiazdą każdego spotkania, a ja chcę ich po prostu wesprzeć i wskazać dobrą drogę. Dodatkowo mówię o tym, że nie jest to możliwe, aby nauczyć się mówienia w języku angielskim bez faktycznego mówienia i popełniania różnych błędów. Przytaczam także kilka przykładów ze swojego życia, aby im pokazać, że ja też w procesie uczenia się robiłam wiele błędów.

Zasada 3.

Na nagłe zastępstwa lepiej przygotować sobie ćwiczenia, w których uczniowie mają dużo do mówienia. Dlaczego tak? Przede wszystkim my nie musimy nosić ze sobą dodatkowych materiałów w dużej ilości. Jeśli mamy możliwość skorzystania z laptopa w naszej sali, to wszystko jest o wiele łatwiejsze. Najłatwiej jest, żebyśmy przygotowali sobie na naszym dysku Google Drive gotowe pytania w pliku, które będziemy mogli użyć do dyskusji z uczniami. Możemy także zapisać sobie linki do wartościowych miejsc w sieci z materiałami dotyczącymi mówienia, ale istnieje tutaj ryzyko, że jeśli nie będziemy mieć internetu w klasie, to nie dostaniemy się do naszych materiałów.

Zasada 4.

Słuchamy uczniów. Być może uczniowie lubią jakieś określone tematy i jeśli ich o nie zapytamy, to otrzymamy już gotowe przyjemne tematy, np. podróżne. Na ich podstawie możemy stworzyć ćwiczenia, które będziemy mogli wykonać z uczniami. Jeśli zaczniemy od tematów, na które uczniowie lubią mówić, to będzie nam o wiele łatwiej poprowadzić zajęcia. Jest to dobra droga, szczególnie w klasie, w której nie mieliśmy często zajęć i jest to dla nas nowa grupa. Możemy także wykorzystać zasady słuchania, aby zapytać uczniów czy jest, na przykład, jakiś zagadnienie językowe lub gramatyczne, z którym większość osób ma pewne problemy. Wtedy możemy po prostu zająć się pracą nad tym zagadnieniem i pomóc uczniom je zrozumieć. Musimy tutaj jednak pamiętać o tym, żeby nie robić uczniom tylko i wyłącznie zwykłego wykładu, ale po krótkim wytłumaczeniu zaproponować im wiele zadań praktycznych, tak abyśmy mogli sprawdzić, czy uczniowie rozumieją to, co wytłumaczyliśmy. 

Zasada 5.

Dajemy uczniom wybór. Oczywiście nie chodzi tutaj o to, że uczniowie będą mogli sobie wybrać przeprowadzenie całej lekcji od A do Z. Możemy dać im do wyboru kilka ćwiczeń, spośród których będą mogli sobie wybrać te, które są dla nich bardziej interesujące. Dzięki temu uczniowie poczują się bardziej zaangażowani, powinni chętniej uczestniczyć w takich zajęciach. Jeśli połączymy tutaj metodę lub zasadę związaną z dawaniem uczniom większego pola do mówienia, możemy ich także poprosić o wymyślenie swoich własnych modyfikacji wybranych ćwiczeń w ten sposób, aby poćwiczyć daną strukturę lub zagadnienie językowe. Jeśli chcemy dać uczniom wybór, pomoże nam w tym także jedno z praktycznych narzędzi.

TECZKA Z POMYSŁAMI. Żebyśmy nie musieli się denerwować ani zastanawiać nad tym, co będziemy mogli robić na zastępstwie, nawet tym najbardziej niespodziewanym, z pomocą przyjdzie nam teczka z pomysłami. Można zrobić ją w dwóch wersjach. W wersji online oraz w wersji papierowej. Wersję online tworzymy wcześniej w domu na swoim dysku Google Drive lub One Drive – plik typu Word lub Excel, jeżeli jest to dla nas wygodniejsze. W pliku typu Word możemy stworzyć osobne kategorie, a w pliku Excel możemy stworzyć osobne zakładki. Każda zakładka lub nagłówek pomoże nam uporządkować dane treści dla uczniów. Możemy pomyśleć o różnych typach zakładek. Mogą to być, na przykład, pomysły dotyczące gramatyki, słownictwa, listy pytań, ciekawych obrazków, gotowych scenariuszy i wszystkiego, co tylko przyjdzie nam do głowy. Gdy już przygotujemy zakładki, można pomyśleć o ich systematycznym uzupełnianiu. 

Ciekawa wskazówka!
Bardzo dobrym pomysłem jest wymienianie się swoimi pomysłami oraz plikami albo też utworzenie jednego wspólnego pliku dla kilku nauczycieli, wtedy każdy będzie mógł dodawać znalezione inspiracje. Musimy pamiętać jednak o tym, aby nie kasować rzeczy wpisanych przez innego nauczyciela, nawet jeżeli my byśmy z tego nie skorzystali. Może okazać się, że inny nauczyciel będzie w stanie dostosować ten pomysł lub materiał do swoich potrzeb. Jeśli będziemy pracować w ten sposób, że więcej nauczycieli będzie miało dostęp do jednego pliku, to musimy dokładnie ustalić zasady takiego funkcjonowania oraz tego kto za co odpowiada. Jeśli wszystko ułoży się pomyślnie, będziemy w stanie w szybkim tempie uzupełnić taki plik i nasza teczka pomysłów będzie bardzo obszerna. Do tego będziemy też mogli korzystać z pomysłów innych nauczycieli.

Oto kilka propozycji tego, co możemy wpisać do każdej z kategorii.

• Kategoria gramatyka. Możemy wpisać tutaj linki do ciekawych kanałów na YouTube w języku polskim lub w języku angielskim, linki do podcastów w języku angielskim lub w języku polskim, linki do wartościowych serwisów z materiałami dotyczącymi gramatyki języka angielskiego. Dodatkowo dobrze jest dołożyć krótki komentarz, szczególnie jeżeli plik będzie tworzony przez kilku nauczycieli. Jeśli chcemy, żeby rzeczy były bardziej uporządkowane wizualnie, możemy skorzystać z propozycji poniższej tabelki.
   

Kategoria gramatyka Link	Dlaczego?	Jak wykorzystać?	Notatki
1. www.ang.pl	Zbiór ćwiczeń i zasad gramatycznych na różnych poziomach	Jako baza gramatyczna, do robienia ćwiczeń, do zadań ustnych na podstawie ćwiczeń itd.	Można dodawać komentarze pod teorią. Uczniowie też mogą stworzyć tam swoje konto itp.
2. …
3. …

 

• Słownictwo. W tej kategorii możemy umieścić zasoby do tworzenia fiszek językowych, listy różnych słów, lin...