Ajajaj, co z tym AI? ChatGPT jako narzędzie w samodzielnej nauce języka obcego

Czym jest ChatGPT?

Jest to narzędzie oparte na uczeniu maszynowym, czyli dziedzinie sztucznej inteligencji, która zajmuje się opracowywaniem algorytmów i technik pozwalających maszynom nauczyć się wykonywania określonych zadań na podstawie doświadczenia z danymi. Proces uczenia maszynowego polega na dostarczeniu algorytmowi zestawu danych wejściowych, z których ma nauczyć się określonego zadania. I chociaż ChatGPT działa głównie na bazie informacji sprzed września 2021 r., to uczy się na bieżąco na podstawie niezliczonej ilości danych wprowadzanych przez jego użytkowników każdego dnia. Początkowo jednym z głównych zastosowań tej technologii było tłumaczenie tekstu z jednego języka na inny. Szybko jednak, możliwości te zostały poszerzone i umożliwiły generowanie tekstu, udzielanie odpowiedzi na pytania, rozmawianie z ludźmi czy rozwiązywanie prostych zadań. Cytując twórców ChatGPT: „Jego celem jest pomaganie ludziom w komunikacji i przetwarzaniu informacji wygodnie i efektywnie, niezależnie od tego, w jakim celu jest to potrzebne”.

Oznacza to, że samym narzędziem, jakim jest ChatGPT, nie kierują ludzkie wartości ani zasady moralne, nie jest on kreatywny i nie możemy przypisywać mu cech ludzkich. Jego przewagą jest zaś dostęp do ogromnej, choć ograniczonej ilości danych, na podstawie których wyciąga on wnioski. W praktyce oznacza to, że ChatGPT, nawet jeśli nie jest w stanie udzielić odpowiedzi, opierając się na faktach, wygeneruje taką opartą na najprawdopodobniejszym scenariuszu wynikającym z posiadanych przez niego danych. Czy zatem ChatGPT jest nieomylny? Nie. Zapytany o własne wady, jako jedną z głównych ChatGPT podaje brak kontroli nad źródłami danych. Mówi, że „jego odpowiedzi i tłumaczenia są oparte na danych treningowych, które mogą pochodzić z różnych źródeł. Może to prowadzić do nieścisłości, błędów i nawet propagacji fałszywych informacji, jeśli źródła danych nie są odpowiednio sprawdzone”. ChatGPT ma jednak również wiele zalet. Jest szybki, łatwo dostępny i dostosowuje się do potrzeb użytkownika – i to właśnie dzięki tej ostatniej zalecie można pomóc naszym uczniom zbudować „zdrową” relację z tym narzędziem, która przełoży się na efektywne przyswajanie przez nich języka obcego.

Co dalej?

To, czy w naszej klasie z ChatGPT uczynimy sprzymierzeńca, czy wroga, zależy od naszej otwartości i gotowości na to, aby korzystanie z tego narzędzia nie stało się dla uczniów zakazanym owocem, po który będą sięgać za każdym razem, kiedy zadamy im pracę domową. Musimy z pełną świadomością zaakceptować fakt, że w dobie świata instant, w którym każdy z nas nosi w kieszeni spersonalizowany komputer, a odpowiedzi na nurtujące nas pytania znajdujemy w zaledwie kilka sekund, nasi uczniowie również pójdą drogą na skróty. Pokażmy im zatem, w jaki sposób wykorzystać sztuczną inteligencję i uczenie maszynowe do własnego rozwoju językowego. Podczas zajęć wygospodarujmy chwilę, aby pokazać uczniom działanie kilku komend, dzięki którym razem z ChatGPT będą mogli uczyć się języka.

Zagraj z ChatGPT w quasi-taboo

Pamiętaj, że praca z tym narzędziem wymaga bardzo precyzyjnego wydawania instrukcji. Nie zawsze za pierwszym razem uda się uzyskać pożądany efekt. Warto jednak próbować. Ja wprowadziłam do systemu instrukcje w języku polskim. Po ich doprecyzowaniu udało się rozegrać z ChatGPT rundę odgadywania słów z zapewnionej przeze mnie listy na podstawie angielskich definicji podanych przez ChatGPT.

Ja:
Chciałabym pouczyć się z tobą angielskich słówek. Czy możesz zagrać ze mną w grę taboo? Poniżej podam listę słów, których chcę się nauczyć. Przygotuj definicje tych słów w przypadkowej kolejności. Ja będę odgadywać, które słowo masz na myśli. Jeśli odgadnę poprawnie, otrzymam punkt, jeśli podam błędną odpowiedź, ty zdobędziesz punkt. Podawaj, proszę, jedną definicję na rundę, OK?

• a fever
• high blood pressure
• an ache
• an injection
• a vaccine
• a paramedic
• a medical centre
• a surgeon
• a GP
   

ChatGPT:
Oczywiście, z chęcią zagram w grę taboo z tobą! Oto pierwsza definicja:
This is a condition where a person’s body temperature is higher than normal, often accompanied by sweating, shivering, and weakness. What is this?
(answer: a fever)

Ja:
Pamiętaj, proszę, aby nie podawać definicji w takiej kolejności, jak na liście, nie podawaj także od razu odpowiedzi, pozwól mi odgadnąć.

ChatGPT:
Przepraszam, masz rację! Oto pier­wsza definicja:
This is a condition where a person’s body temperature is higher than normal, often accompanied by sweating, shivering, and weakness. What is this?
(Czekam na twoją odpowiedź!)

Ja:
a fever

ChatGPT: 
Dokładnie tak, poprawn...