Jak pomysłowo uczyć fonetyki?

Dlaczego fonetyka nie jest dobrze odbierana przez uczniów? 

Powód  1.
Przede wszystkim uczniowie myślą, że fonetyka języka angielskiego jest trudna do nauczenia się. Dla osoby, która patrzy na transkrypcje fonetyczne po raz pierwszy, faktycznie jest to niecodzienny widok. Jednak po bliższym zapoznaniu się z podstawowymi symbolami oraz ich znaczeniem wszystko może być wytłumaczone w łatwy i przyjemny dla ucznia sposób. 
Propozycja rozwiązania: dobrze jest podzielić symbole na bardziej przystępne informacje, tj. na mniejsze części, i wtedy uczniowie nie będą mieli takich problemów w odkryciu przydatności transkrypcji fonetycznej.
Praktyczny przykład: zamiast uczyć o dwudźwiękach, możemy zaproponować uczniom poznawanie par, np.: krótkie i długie samogłoski: a /ʌ/ oraz /ɑː/; /e/ i /ɜː/

Powód 2.
Innym problemem dla uczniów jest za duża liczba symboli do zapamiętania, szczególnie biorąc pod uwagę dyftongi. Symbole dotyczące spółgłosek są prostsze, ponieważ przypominają te stosowane w języku polskim. Natomiast te trudniejsze wywołują uczucie zakłopotania wśród uczniów, którzy patrzą na nie po raz pierwszy.
Propozycja rozwiązania: przedstawmy uczniom dyftongi w parach oraz zaproponujmy zakodowanie ich i połączenie z wyrazami, których wymowę dobrze znają. 
Praktyczny przykład: dźwięk /eı/ można zapamiętać za zasadzie zdania „Say ej!”. Powiedź „ej”. Gdzie słowo „say” fonetycznie zapisujemy tak /seı/ Dlatego do każdego dźwięku i dwudźwięku możemy zaproponować uczniom dopasowanie podobnych zdań czy fraz, aby łatwiej było im to zapamiętać, pobudzając ciekawość. 

Powód 3.
Niektórzy uczniowie mogą uważać, że znajomość symboli fonetycznych w dzisiejszych czasach jest niepotrzebna, ponieważ wystarczy dane słowo wpisać w różne słowniki internetowe, a otrzymane wyniki od razu podpowiedzą, jak należy je przeczytać. Dodatkowo można nawet usłyszeć poprawną wymowę fonetyczną. Po co więc zastanawiać się, jak wymawiać dany symbol fonetyczny?
Propozycja rozwiązania: przedstawmy uczniom jasną stronę fonetyki oraz fakt, że poprawna wymowa bardzo dobrze wpływa na sprawność komunikacji oraz pewność językową. Nie można też każdego słowa czy zdania zawsze sprawdzać w internecie. Warto bazować na swojej wiedzy i rozbudowywać zakres umiejętności. 
Praktyczny przykład: podzielmy klasę na dwie części. Każdej z nich dajmy do przeczytania zestaw krótkich zdań z trudniejszymi słowami fonetycznymi, np. ciche litery, dwudźwięki: 
/ɔı/
/əʊ/
/aɪ/
/aʊ/
Jednej grupie przedstawmy wcześniej wybrane zasady fonetyczne potrzebne do przeczytania tych kilku fraz czy zdań. Możemy je zapisać fonetycznie w transkrypcji oraz w formie uproszczonej. Następnie rozdajmy kartki ze zdaniami i poprośmy uczniów, aby przeczytali to, co się na nich znajduje. Jedna grupa (1) będzie mogła szukać słów online, a druga będzie posiłkować się swoją nabytą wiedzą  (2). Mimo prawdopodobieństwa, że grupa druga odczyta swoje zdania po nieco dłuższym czasie, z pewnością zapamięta zasady na dłużej. Wyniki grup mogą się różnić w zależności od doboru słów, ich znajomości przez uczniów oraz poziomu wyjściowego klasy. 

Powód 4.
Zapewne znajdą się też uczniowie, którzy uważają, że fonetyka języka angielskiego nie jest potrzebna do podstawowej komunikacji w języku angielskim, tym bardziej dla uczniów klas szkoły podstawowej, ponieważ zaawansowana wiedza jest przydatna bardziej na studiach i tam powinno się ją poznawać. 
Propozycja rozwiązania: ten mit jest bardzo łatwy do obalenia, ponieważ znajomość podstawowych, wybranych symboli fonetycznych może ułatwić: codzienne życie, pracę nad własnym rozwojem kompetencji językowych przez uczniów, budowanie poczucia pewności w swojej niezależności językowej, bycie niezależnym od słowników internetowych.
Praktyczny przykład: zadajmy uczniom w formie burzy mózgów pytania dotyczące tego, jak znajomość symboli fonetycznych może im pomóc w życiu codziennym i sytuacjach związanych nie tylko ze szkołą. 

Propozycje inspirujących zasobów internetowych

Poniższa propozycja stron internetowych może być przydatna w pracy na zajęciach językowych dla nauczyciela lub dla uczniów po zajęciach szkolnych w formie powtórki nowego materiału lub w celu zapoznania się z nowym fragmentem.

Spoken Skills
//www.spokenskills.com
Do korzystania z tej strony potrzebne są słuchawki z mikrofonem oraz pozwolenie w przeglądarce internetowej na nagrywanie treści z mikrofonu. Warto też sprawdzić ustawienia Flash Playera. Za pośrednictwem tej strony uczniowie mogą ćwiczyć wymowę różnych zdań tak, aby była ona zbliżona do zdania pierwotnego.
W sekcji speaking English activities uczniowie mogą znaleźć informacje dotyczące języka angielskiego biznesowego, języka angielskiego codziennego. Uczniowie mogą ćwiczyć wymawianie odpowiednich spółgłosek i samogłosek, intonacji, idiomów.

Sounds of English
//www.soundsofenglish.org/
Ta strona internetowa zawiera w sobie wiele propozycji dotyczących dźwięków w języku angielskim. Można ćwiczyć wymowę oraz dowiedzieć się nieco więcej o samogłoskach, spółgłoskach, a także o intonacji i właściwym akcentowania wyrazów. W każdej z sekcji można znaleźć przykłady wyrazów, które ilustrują dane zagadnienie, oraz ich krótki opis. Dostępne są także krótkie fimy wideo. Funkcjonalne jest to, że do każdego zagadnienia fonetycznego podane są przykłady zastosowania w konkretnych wyrazach. Dzięki temu...