Uczeń dyslektyczny na lekcji języka obcego

Kształcenie w zawodzie a dysleksja

Studia filologiczne nie przygotowują studentów metodycznie i dydaktycznie do pracy w charakterze nauczyciela czy lektora. Zapewniają obecność tychże zagadnień w sylabusie uczelni i na tym sprawa się kończy. Piszę to dlatego, że jako metodyk na co dzień spotykam się z absolwentami studiów filologicznych, którzy sami otwarcie mówią, że takie zajęcia były przysłowiową „zapchajdziurą”. A wiedza w zakresie metodyki i dydaktyki nauczania języków obcych pozostawia wiele do życzenia.

Gros absolwentów kończących studia filologiczne nie ma bladego pojęcia o rozwoju człowieka na poszczególnych etapach jego życia. Nie wie, jak dobrać metody i techniki pracy lub stworzyć szkicu swojej lekcji. Nie chciałabym demonizować wszystkich zajęć z metodyki i dydaktyki nauczania języków obcych oraz prowadzących je wykładowców. Jednak z moich kontaktów z absolwentami kierunków filologicznych i mojego doświadczenia jako studentki wyłania się obraz zajęć w żaden sposób nieprzystających do tego, z czym mierzy się nauczyciel na początku swojej drogi zawodowej.

Jak w takim razie pracować z uczniem dyslektycznym?

Przede wszystkim dla każdego ucznia dyslektycznego nauczyciel ma obowiązek przygotować wykaz dostosowania wymagań edukacyjnych z języka, którego naucza. Zadaniem nauczyciela jest posiadanie wiedzy:

• na czym polegają specyficzne trudności i zaburzenia w zakresie podstawowych funkcji poznawczych, 
• w jaki sposób mogą pojawiać się i przejawiać w nauce języka obcego, 
• jak dostosować wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia, 
• jak go oceniać i przede wszystkim jak mu pomóc.

Wielu nauczycieli na własną rękę szuka pomocy, gdzie tylko może. Bywa też tak, że nauczyciele języków obcych traktują ucznia dyslektycznego tak samo jak każdego innego w swojej klasie. Jest to przykład rażących uchybień w pracy z uczniem dyslektycznym, polegających na lekceważeniu opinii psychologiczno-pedagogicznych. 

Chciałabym zaproponować wszystkim tym, którzy posiadają wśród swoich uczniów osoby z dysleksją, kilka pomysłów na to, w jaki sposób umożliwić uczniowi pracę podczas zajęć języka obcego i jak go konstruktywnie wspierać. 

Praca z uczniem dyslektycznym w dużym zespole jest sporym wyzwaniem – zarówno dla ucznia, jak i nauczyciela. Nie jest to proste zadanie dla żadnej ze stron. Często warunki szkolne również nie sprzyjają, a wręcz utrudniają pracę uczniowi dyslektycznemu i jego nauczycielowi. Jako nadrzędny cel stawiam sobie zawsze wypracowanie relacji satysfakcjonującej obie strony, stosując elementy tutoringu. Nie zawsze się to udaje, ale w większości przypadków uczniowie dyslektyczni przyznają, że chętnie uczęszczają na prowadzone przeze mnie lekcje, chociaż wielu z nich dla postronnego obserwatora nie osiąga oszałamiających wyników mierzalnych testami. Jak powiedziała podczas jednego ze szkoleń dr Katarzyna Maria Bogdanowicz, dysleksja to wcale nie jest wymarzony kompan, ale można nauczyć się z nią żyć i osiągnąć sukces. Bowiem uczeń dyslektyczny może go osiągnąć. Potrzebuje większych nakładów pracy, więcej czasu, innych metod, często pomocy 
z zewnątrz. Kroczy po nierzadko wyboistej ścieżce...